MÖ XII-IX Yüzyılları
Nasıl ki sarp bir dağın kurumuş
vadilerinde şaşılası bir yangın
parlar ve saldırır da sık orman
yanarsa ve yel durmadan alevleri
her yana savurur ve de döndürürse,
işte bunun gibi, elinde mızrağı ile
Akhilleus de bir tanrı gibi, öldüreceği
savaşçıların üzerine atılarak her yana
yetişir. Her tarafta kara toprak kana
boğulur.
Homeros
Troya Savaşı
Olay, tanınmış iki destanın doğmasını sağlamıştır: İlyada ve Odysseia. Küçük Asya'da, Hisarlık'ta, MÖ 2700 ile 1200 yıllarıyla tarihlenen üst üste sekiz şehrin yıkıntıları bulunmuştur. Şehirlerden biri, olasılıkla MÖ 1230 sıralarında çok acımasız bir istila ile yok edilmiştir. Bu istila belki Mykenai yayılmacılığının son bir göstergesidir, belki de zengin diye ünlenmiş bir şehre karşı bir Akha ittifakınca yürütülen seferdir.
Dor İstilası: Demir Çağı
MÖ XI. yüzyılda kuzeyden gelen ve efsaneye göre Herakles'in ardılları yani Heraklesoğulları tarafından yönetilen bir takım Dor çobanlar Yunanistan'a ulaşırlar. Demir ve at kullanmaları bunlara, henüz Tunç Çağı'ndaki yerli halk üzerinde askeri üstünlük sağlar. Akha başkentlerini ve hemen hemen tüm tarımı tahrip ederler. Yönetimi bir tana iterler. Yazı ortadan kaybolur.
Yerli halk Arkadia'ya, sonunda büyük bir atılım yapacak olan Attika'ya ve İonya'ya (Küçük Asya'ya) sığınır. Halkın bir bölümü köle edilmiştir. Dorlar, eşitlik esasına dayalı olarak askeri bir şefin otoritesi altında toparlanan kabilelerden ibaret yeni bir toplum yaratırlar.
Notlar:
- Polis yani şehir devleti bu dönemde doğar. Sözcük, bir akropolün yani yukarı şehrin, egemen olduğu bir şehre ait topraklar ile bu şehri besleyen köyleri ifade eder. Bu aynı zamanda politik, kültürel ve dinsel anlamda bütün halkın ortaklığı da demektir.
- Troya önce 1870'ten 1890'a kadar, Homeros'un gerçeği söylemiş olduğunu kanıtlamak tutkusu içindeki eski tüccar H. Schlieman tarafından, sonra 1893'te W. Dörpfeld ve nihayet 1932'den 1938'e kadar C. Blegen'in Amerikalı ekibi tarafından kazılmıştır.
Kaynak: Yunan ve Roma Mitolojisi, C. Estin ve H. Laporte.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder